Pięć wiosek z powiatu walczy o prestiżowy tytuł. Jak pokazały się przed komisją?

W tegorocznej edycji konkursu Piękna Wieś Opolska bierze udział aż pięć sołectw z powiatu strzeleckiego i wszystkim kibicujemy! Tutejsze wioski słyną z uroczych zakątków, a mieszkańcy od lat pokazują, że dzięki pracowitości i pomysłom lokalne „małe ojczyzny” z roku na rok pięknieją. Powiat strzelecki w ciągu 25 lat trwania tego konkursu zgromadził bodajże najwięcej wygranych i wyróżnień.

Beata Szczerbaniewicz
18.07.2025 06:18

Pięć wiosek z powiatu walczy o prestiżowy tytuł. Jak pokazały się przed komisją? — *W Zalesiu Śląskim specjalnie na wizytę jurorów wykonano dywan kwietny w wersji mini*

Autor: UMWO

Piękna Wieś Opolska to konkurs organizowany od 1999 roku przez Urząd Marszałkowski Województwa Opolskiego. W tym roku do udziału w nim zgłosiło się w sumie 19 sołectw: 10 do kategorii głównej „piękna wieś” oraz 9 w kategorii „najciekawsze miejsce”. Wśród uczestników pierwszej z nich znalazło się Zalesie Śląskie z gminy Leśnica, które konkurować będzie z Dobrzeniem Wielkim, Sławniowicami, Winiarami, Pokojem, Górkami, Niwkami (pow. opolski), Skorogoszczą, Krzyżową Doliną i Pludrami. W kategorii najciekawszych miejsc zawalczą Niezdrowice z gminy Ujazd, Płużnica Wielka z gminy Strzelce Opolskie, Gąsiorowice z gminy Jemielnica oraz Kielcza z gminy Zawadzkie. Pozostali rywale to: Świerczów, Wierzbie, Przysiecz, Janinów i Kadłub Wolny.

Komisja konkursowa w ostatnim czasie objeżdżała sołectwa i dokonywała ich oceny. Wyniki konkursu ogłoszone zostaną podczas dożynek wojewódzkich 7 września w Dobrodzieniu.

Zalesie i dywany

4 lipca jurorzy odwiedzili Zalesie Śląskie. Jak mówi sołtys Krystian Piechota, miejscowość już brała udział w konkursie dwa lata temu. Wtedy otrzymała wyróżnienie. Zalesie postanowiło jednak znów spróbować, bo dywany kwietne, z których słynie (zostały wpisane na Krajową Listę Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego i listę światowego dziedzictwa UNESCO), dobrze wpisują się w tegoroczne motto konkursu „Dziedzictwo i tożsamość”. I specjalnie na przyjazd komisji taki dywan w wersji pokazowej został wykonany.

– Ta tradycja sięga lat przedwojennych, najstarsze zdjęcie, na jakim mamy udokumentowany taki dywan wykonany na Boże Ciało, pochodzi z 1968 oku, ale one były robione już wcześniej – zastrzega sołtys. – Przeszliśmy razem z komisją całą trasę, jaką zwyczajowo pokonuje procesja, jurorzy obejrzeli prezentację multimedialną na ten temat i rozmawiali też z rodzinami, które od lat angażują się w budowę ołtarzy. Zwiedzili nasz kościół i pokazaliśmy tablice informacyjne dotyczące tradycji budowy ołtarzy.na Boże Ciało.

Płużnica i Teksańczycy

Tego samego dnia komisja odwiedziła Płużnicę Wielką, która do tej pory nie brała udziału w konkursie. Mieszkańcy pokazali jurorom Izbę Pamięci z dwoma wystawami: o śląskich Teksańczykach oraz o historii lokalnej. Obie powstały w ubiegłym roku i są ze sobą powiązane.

Płużnica Wielka jest znana z tego, że w połowie XIX wieku właśnie stąd wyruszyła pionierska grupa emigrantów ze Śląska do Teksasu. Sprowadził ich pochodzący z tej wioski franciszkanin Leopold Moczygemba, który kupił ziemię w hrabstwie Karnes i założył tam wieś Panna Maria.

– Potomkowie tych, co wyjechali, zaczęli tu do nas przyjeżdżać już 30 lat temu, chcieli poznać swoje korzenie, i zaczęliśmy gromadzić pamiątki – opowiada sołtys Iwona Wczasek. – Potem w ślad za naszą wsią zaczęli też wyjeżdżać z innych, ale u nas się wszystko zaczęło, i to faktycznie jest to ciekawa historia, bo nawet kościół zbudowali tam w Teksasie identycznie odwzorowany na naszym. To już piąte pokolenie emigrantów do nas przyjeżdża. My najpierw ich oprowadzaliśmy po wsi, a potem wymyśliliśmy, by zrobić taką wystawę.

Izba Pamięci ma eksponaty, plansze, prezentacje multimedialne i audiobooki.

– My nie myśleliśmy nawet, że tu zrobiliśmy coś nadzwyczajnego, ale w tym konkursie jest tak, że zgłoszeń dokonuje gmina i to z urzędu wyszło zapytanie do nas, czy nie chcielibyśmy wystartować – relacjonuje sołtyska. – No bo hasło tej kategorii brzmi „Opowieść i tożsamość”, więc ta nasza izba dobrze się w to wpisuje. Stwierdziliśmy, że faktycznie spróbujemy.

Gąsiorowice i zagroda

Kolejny raz w konkursie Piękna Wieś Opolska wystartowały Gąsiorowice, które w przeszłości miały w nim już dwukrotnie miejsce pierwsze (w 2019 i 2022 r.), raz trzecie (2010) i raz wyróżnienie (2006).

– Tym razem postanowiliśmy pokazać naszą zagrodę chłopską, to taka izba regionalna, którą zrobiliśmy w 2021 roku i sukcesywnie ją rozbudowujemy o nowe elementy wyposażenia, jest też ogród ołmy i wiata z zabytkowymi maszynami rolniczymi – mówi Mateusz Stróżyk, przewodniczący Stowarzyszenia Odnowy Wsi w Gąsiorowicach.

Na żartobliwe pytanie, czy Gąsiorowicom jeszcze za mało nagród w kolekcji, szef stowarzyszenia odpowiada całkiem poważnie:

– Działamy prężnie, mamy pomysły, mieszkańcy się angażują w ich realizacje, więc chcemy się też móc nimi pochwalić – mówi i dodaje: To na pewno nie jest też nasze ostatnie zgłoszenie do tego konkursu, bo my nie ustajemy w działaniu!

Niezdrowice lasem pachnące

Podobnie jest z Niezdrowicami: tu też mają już na koncie dwa miejsca pierwsze w konkursie, jedno drugie, trzy trzecie i jedno wyróżnienie. Tym razem sołectwo próbuje zawalczyć o nagrodę w kolejnej kategorii.

– To, co było do wygrania, to już właściwie wszystko mamy, łącznie z tytułem „Wsi XXV-lecia” – mówi Artur Kiowski, przewodniczący Stowarzyszenia Odnowy i Rozwoju Wsi Niezdrowice. – Ale tym razem postanowiliśmy pokazać komisji nasze „ciekawe miejsce”, którego jeszcze nie widziała, czyli trasę edukacyjną „Niezdrowice lasem pachnące, wodą i miodem płynące”. Od 2021 roku sukcesywnie ją rozbudowujemy: zaczęliśmy od tablic o pszczołach, potem w 2023 roku dostawiliśmy kolejne o wodzie i kanale Gliwickim i te najnowsze są o lesie. Oczywiście na trasie pojawia się też staw, gdzie mieszka nasz legendarny Zeflik.

Kielcza i Wincenty

W konkursie Piękna Wieś Opolska debiutuje natomiast sołectwo Kielcza z gminy Zawadzkie. Aż dziw, że jak dotąd nie brało w nim udziału. Słynie ono z Wincentego z Kielczy, XIII-wiecznego hagiografa i poety, autora pierwszego hymnu Polski „Gaude Mater Polonia”. I właśnie jako „najciekawsze miejsce” pełne pamiątek – głównie poświęconych tej postaci, ale nie tylko – Kielcza była prezentowana jurorom, którzy odwiedzili ją 11 lipca.

– Wiejskie Centrum Kultury „Piękno z Natury”, pomnik Wincentego z Kielczy, zabytkowa chata, kapliczka Jezusa Frasobliwego, 246-letni kościół – wymienia sołtys Jan Czanguleit. – Jest co u nas pokazywać, mamy też już trzeci rok działającą aplikację questy „Spacer z Wincentym po Kielczy”, z którą zwiedzają naszą miejscowość turyści. Odbywają się u nas Jarmarki z Wincentym z Kielczy i koncerty muzyki średniowiecznej Gaude Mater Polonia – Wincenty z Kielczy in memoriam.

Warto wspomnieć, że najwięcej nagród w konkursie Piękna Wieś Opolska z terenu powiatu strzeleckiego jak dotąd zgromadził jednak Kadłub (w tym roku nie bierze udziału). Trzy razy miał miejsca pierwsze, aż pięć razy – drugie, raz – trzecie i aż cztery wyróżnienia. Na dokładkę w 2016 roku został wyróżniony w Europejskim Konkursie Odnowy Wsi.